مجله تخصصی معماری حامی نو

معتدل و مرطوب:

در کرانه دریای خزر به لحاظ رطوبت و یا بارندگی بسیار زیاد راسته های بازار غالباً فاقد طاق هستند و فقط بام شیبدار حجره ها از دو طرف تا حدودی فضای بالای راسته ها را می پوشاند . ... همچنین کف راسته های بازار معمولاً از دو طرف قدری به سمت راسته شیب دارند تا آب باران به مجرای باریکی که از وسط راسته می گذرد هدایت و نهایتاً به نهر و یا رودخانه ریخته شوند .

گرم و مرطوب :

راسته های بازار در کرانه جنوبی کشور دارای سایبانی مرتفع هستند و با تمهیدات مختلف سعی شده که از حداکثر جریان هوا جهت تهویه و جابه جایی هوای مرطوب و سنگین استفاده شود . ... طول راسته های بازار در جنوب کشور کم و حداکثر از چند صد متر تجاورز نمی کند و لذا از دو انتهای راسته بازار تهویه صورت می گیرد . ... بدلیل بالا بودن سطح آب های زیرزمینی و رطوبت مسبتاً زیاد این منطقه نیز مانند کرانه دریای خزر ، بازارها فاقد زیر زمین هستند .

سرد و کوهستانی :

راسته های بازار در شهرهای بزرگ نواحی ( کوهستانی و مرتفع فلات ) عموما دارای طاق آجری می باشند.اما در این جا عرض راسته ها و ارتفاع کف تا زیر طاق آن کمتر از بازار های مشابه و نواحی گرم و خشک . ... جهت تأمین نور و تهویه در راسته ها معمولاً منفذهای نسبتاً کوچکی در بالای طاق ها قرار دارند .

گرم و خشک :

 در این اقلیم ( دشت فلات ) نیز مانند نواحی کوهستانی و مرتفع اکثر راسته های بازار دارای طاق با مصالح بنائی هستند . منتها در اینجا بدلیل آنکه از لحاظ زیست اقلیمی گرمای هوا و تابش آفتاب بیش از سرمای زمستان مشکل ساز است لذا طاق ها بلندتر و عرض راسته ها بیشتر و منفذهای بالای طاق ها بزرگتر هستند . ... معمولاً در قسمتهائی که راسته بازار در مقابل مکانی بخصوص می رسد مانند مقابل سراها ، تیم ها ف تیمچه ها و ... ورودی های بازار ، عرض و ارتفاع راسته قدری بیشتر می شود. جهت پوشاندن طاق دراین قسمت ها اغلب گنبدی مرتقع احداث می کنند. ... این مطلب در مورد اقلیم سرد نیز صدق می کند. ... در این منطقه و همچنین در اقلیم سرد ، بعضی از حجره ها دارای زیرزمین هستند که جهت انبار کالااز آن استفاده می شود .

• مطلب بعدی :
  نمونه هایی از بکارگیری عوامل اقلیمی توسط ایرانیان در معماری سنتی
• مطلب قبلی :
  حوزه های اقلیمی ایران